Eind jaren ’90 werd ik mij als secretaris van DUNO, een voetbalvereniging in Den Haag, voor het eerst bewust van de maatschappelijke functie van sportverenigingen. In een beleidsplan van de gemeente Den Haag: ‘Sturen op doelen’, over Welzijn, Gezondheidszorg, Sport en Recreatie, las ik vernieuwende ideeën over het ondersteunen van sportverenigingen.
Maatschappelijke functie sport

In de eerste 100 jaar hebben de sportverenigingen zich grotendeels zelfstandig ontwikkeld, sterk op zichzelf, naar binnen gericht. Als secretaris van voetbalvereniging DUNO las ik in 1995 over een beleidsplan van de gemeente Den Haag: ‘Sturen op doelen’.

Wederkerigheid

… op basis van wederkerigheid zou de sport ter ondersteuning van lokaal sociaal beleid, door de gemeente en/of de overheid gefaciliteerd kunnen worden.” Deze tekst komt uit het hierboven beschreven beleidsplan. Toen ging het over het creëren van: werkgelegenheid, het bevorderen van een gezond leefklimaat en de leefbaarheid en veiligheid van de stad. Na die tijd zijn daar gezondheid, onderwijs, welzijn, jeugd en integratie bijgekomen

Van lokaal naar landelijk

De ideeën en het plan waren goed. Het Haagse idee werd zelfs binnen een paar jaar overgenomen door beleidsmakers op het Ministerie van VWS. Vanaf die tijd werden er ook vanuit landelijke subsidieprogramma’s, sportverenigingen uitgedaagd invulling te gaan geven aan hun maatschappelijke functie. Echter… na verloop van tijd bleek dat slechts een beperkt aantal sportverenigingen op de programma’s inschreef.

‘Poreuze cirkel’

Er ontstond een situatie die Kees van Kooten, in zijn onnavolgbare rol in de Klisjeemannetjes omschreef als een ‘poreuze cirkel’: De overheid en de gemeente wilden de sportvereniging wel faciliteren (financieel), maar stelde daar terecht de voorwaarde aan dat die sportvereniging dan wel gezond, vitaal diende te zijn. Daartegenover zag de sportvereniging de kansen, maar kampte met het probleem van onvoldoende vrijwilligers en een slechts naar binnen gerichte organisatie.

De vraag nu is: Hoe is die vicieuze cirkel te doorbreken?
Beider belang

De gemeente wenst ondersteuning voor haar beleid vanuit de sportverenigingen; de sportverenigingen kunnen echter niet aan die wens voldoen, maar zouden dat mogelijk wel willen. Willen is kunnen, zo luidt een bekend spreekwoord. Wanneer de gemeente wil: de sportvereniging helpen bij het versterken van hun organisatie en het vinden van voldoende en goede bestuurders, dan kan de versterkte sportvereniging invulling gaan geven aan maatschappelijke activiteiten.

Duurzaam sociaal investeren

Het betreft hier een eenmalige – duurzame – investering die de gemeente, de samenleving, dubbel en dwars zal gaan terugverdienen, zowel op collectief als individueel vlak: individueel omdat sport bijdraagt aan gezondheid, ontwikkeling en plezier; collectief omdat sportverenigingen in wijken bijdragen aan de sociale cohesie en daarmee de sociale structuur in de wijk versterken. Bovendien past deze investering prima in de ontwikkeling naar een participatiesamenleving.

1 miljoen vrijwilligers

Wekelijks zetten meer dan één miljoen mensen in Nederland zich als vrijwilliger in voor hun sportvereniging. Een geweldig potentieel dat, mits goed begeleid en gemotiveerd, ook zou kunnen bijdragen aan de maatschappelijke activiteiten die de versterkte sportvereniging gaat aanbieden.

Oud en Nieuw

En zo kan een goed oud idee met een nieuwe aanpak alsnog, vanaf 2018, zijn vruchten af gaan werpen!

Sturen op Doelen – gemeente Den Haag
https://denhaag.raadsinformatie.nl/document/3349977/1/RIS017288_991207

www.stichtingons.nl